کودکان چطور در دعواها از خود دفاع کنند؟
تاریخ انتشار: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۹۵۹۸۷
با چند تا از همسایهها روی صندلی پارک نشسته بودیم مشغول صحبت. یک نفس راحتی کشیدم و رو به خانمهای همسایه گفتم بالاخره فرصتی شد تا بچهها را از آپارتمان بیرون بیاوریم تا مشغول بازیهای پر تحرکتری شوند. هنوز جمله ام تمام نشده بودکه یک مرتبه دخترم با چشمان گریان به سمتم آمد، در حالیکه سر زانوهایش زخمی شده و عروسکش هم خاکی بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
از اینکه دخترم را در این موقعیت میدیدم خیلی عصبانی شده بودم، اما از طرفی هم دوستانش کسانی بودند که مادرهایشان در حال صحبت با من بودند، آنها هم ناراحت شدند و گفتند که الان بچه هایشان را کتک میزنند. کمی مکث کردم، دستی روی سر مائده کشیدم تا به اعصابم مسلط شوم، از آن خانمها هم خواستم که آرامششان را حفظ کنند، بعد هم دست دخترم را گرفتم و به او گفتم که اشک هایش را پاک کند و پیش دوستانش برویم تا ببینیم که چه شده؟ وقتی به زمین بازی رسیدیم، بچهها هر کدام مشغول بازی بودند. به مائده گفتم: «بگو کدام یک از دوستانت تو را کتک زده؟» او هم به یک نفر اشاره کرد. بسمت این پسر رفتم و کار اشتباهش را به او متذکر شدم، بعد هم گفتم که حق ندارد دست روی هیچ بچهای بلند کند و در نهایت هم از مائده باید عذرخواهی کند.
آن پسر به جای عذرخواهی گفت: «حقش بوده، چرا عروسکش را به من نداد؟» مائده که با حضور من جرأت گرفته بود، گفت: «عروسک خودم است، دلم نمیخواد عروسکم رو به کسی بدم.» من هم به او گفتم: «وسیله هر کسی برای خودش است و اگر دوست داشته باشد برای بازی به دیگران میدهد، و دیگران حق ندارند که بچههای دیگر را کتک بزنند.» پس از آن مادرهای آن بچهها هم به جمع ما وارد شدند، مادر این پسر که عصبانی هم شده بود، شروع به هتاکی به فرزندش کرد و گفت: «این جیگر سوخته به کسی رحم نمیکنه، همه رو کتک میزنه، نمیدونم از دستش چیکار کنم؟»، بعد هم گوش پسرش را تاباند تا صدایش در آمد.
*وظیفه والدین در آموزش دفاع کودکان از خود چیست؟
والدین از زمان نوزادی مراقبان بچه هایشان محسوب میشوند، به ویژه تا سه سالگی که بچهها قدرت دفاع از خود را ندارند و نمیتوانند خوب و بد یا درست و غلط را از هم تشخیص دهند. «فرزانه محرری» روان شناس کودک در این باره میگوید: «کودکان کمتر از سه سال را والدینشان باید مورد مراقبت دائم قرار دهند، تا اگر کتک خوردند یا هر مشکلی برایشان در جایی پیش آمد، زیرنظر والدین باشند، اما نحوه رفتار والدین در این زمینه میتواند الگوی مناسب یا نامناسبی برای بچه هایشان باشد. به طور مثال اگر کسی فرزند شما را هول داده و او به زمین خورده و شما هم در مقابل همین رفتار را پیاده کنید و با خشونت با آن بچه رفتار کنید، این رفتار الگوی فرزند شما قرار میگیرد که برای گرفتن حق خودش در هر جایی مقابله به مثل کند.
اما رفتار مناسب این است که شما با طرف دعوای فرزندتان که حق او را خورده صحبت کنید و به او بگویید که کارش درست نبوده و نباید سایر بچهها را هول دهد یا کتک بزند یا به آنها فحاشی کند، وگرنه بچه شما با او بازی نمیکند و اگر تغییر رفتاری حاصل نشد، بلافاصله فرزندتان را از آنجا دور کنید و به او بگویید که ما نباید به دیگران آسیب بزنیم، اما میتوانیم در موقعیت بازی با آنها قرار نگیریم. مسئله مهم این است که شما نباید با هیچکسی در این زمینه رودربایستی کنید و حق فرزندان را تمام و کمال باید بگیرید، البته همانطور که مطرح شد با خشونت و مقابله به مثال نباید باشد؛ بنابراین برای کودک شما که قدرت گرفتن حقش را ندارد، باید شما در هر لحظه در کنارش باشید و اجازه ندهید که کسی آرامش او را خراب کند و باعث ناراحتی یا پرخاشگری و کتک زدنش بشود. در مقابل خودتان هم باید آرامشتان را حفظ کنید».
*احقاق حق پس از سه سالگی را به فرزندتان آموزش دهید
محرری میگوید: «پس از سه سالگی شما وظیفه دارید که احقاق حق را به عهده خود فرزندتان بگذارید و زمانی که مشکلی پیش بیاید، به خودش آموزش دهید که از حقش درست دفاع کند. به طور مثال در دفعات اول که برایش در جایی مشکلی پیش میآید، با او صحبت کنید و درباره حس و حال و سپس نحوه واکنشش بپرسید، سپس به او بگویید که نباید خشن باشد و بچه دیگری را کتک بزند، بلکه تنها از خود دفاع کند، مثل دست طرف مقابل را بگیرد و اجازه ندهد او کتکش بزند. اما در دفعات اول بهتر است او را همراهی کنید تا احساس اعتماد به نفس داشته باشد و راه درست را یاد بگیرد.
مثلا در برابر فردی که کودک شما را کتک زده، قرار بگیرید وبه او بگویید که خودش از حق خودش دفاع کند مثلا بگویید: «تو وقتی من را زدی، خیلی دردم گرفت، پام خون اومد، ناراحت شدم و دوست ندارم با من اینطوری رفتار کنی و در نهایت اجازه نمیدم که منو کتک بزنی» اگر باز هم کسی به او تعرضی کرد، دست بچه مقابل را بگیرید و به فرزندتان آموزش دهید که نباید او هم کتک بزند، بلکه باید بگوید زدن کار درستی نیست و من با تو بازی نمیکنم. فقط از خودش دفاع کند.»
بنابراین نکته کلیدی این است که فرزند شما یاد بگیرد نباید کسی او را کتک بزند و به او دست درازی کند، خودتان مستقیم وارد نشوید، اما اگر جایی احساس کردید که او کتک میخورد و چیزی نمیگوید، واردعمل شوید و با او صحبت کنید تا اجازه ندهد کسی به او آسیبی برساند. مثلا به او بگویید که به دوستش بگویید اجازه ندارد، دیگران را کتک بزند یا به کسی آسیب برساند. حتی گاهی لازم است این چیزها را زمانی که در موقعیت هم قرار نگرفته به او آموزش دهید تا زمانی که شما نیستید هم بداند چطور باید از خود دفاع کند.
*اگر زد، تو هم بزن!
برخی والدین با دامن زدن به پرخاشگری فرزندشان با جملاتی مثل «اگه زد، تو هم بزن» آسیب زدن به دیگران، خشم، انتقام و کینه ورزی را آموزش میدهند، در حالیکه بچهها باید مهربانی و گذشت و دفاع از حقوق از روش صحیح را آموزش ببینند. سیره اهل بیت (ع) در این زمینه باید الگوی ما باشد، پیامبری که با مهربانی جواب هر چیزی را میداد، یادآوری مرام اهل بیت (ع) در این راستا میتواند راهگشای ما باشد.
«سپیده بشول»، روانشناس کودک در این زمینه میگوید: «بچهها باید دفاع از خود را بدون خشونت یاد بگیرند. به هرحال بین بچهها هم مثل بزرگترها تنش و دعوا امری طبیعی است که گاهی اتفاق میافتد، بچهها با کتک زدن و اهانت به دیگران، آنها را مورد آزار و اذیت قرار میدهند حال ما نباید چنین روشی را برای مقابله به مثل به بچههای خودمان هم یاد دهیم. به جای روشهایی برای مقابله به مثل به بچه هایتان یاد دهید مثل «قیافه مغرور گرفتن در برابر اینطور بچهها که به دیگران اهانت میکنند»، «فرار از دست بی ادبها یا قلدرها»، «گفتن به مربی مهد یا مدرسه»، «پاسخ هایی، چون خودت اینطوری، اینطوری فک کن یا آینه» برای افزایش اعتماد به نفس بچهها مناسب است و در نهایت هم به بچهها یاد دهیم که با کسانی دوست شوند که به آنها آسیب نمیرسانند یا به آنها توهین نمیکنند.
نقش بازی کردن برای دفاع از خود میتواند روش مناسبی برای آموزش بچهها باشد. به این صورت که مثلا من میخواهم تو را اذیت کنم، تو هم باید از خودت دفاع کنی یا به بزرگترها اطلاع بدی، در این زمینه کشتی گرفتن خیلی مناسب است، خشونت را کاهش میدهد، در نهایت اجازه دهید بچهها شکستتان بدهند، اما در حین بازی به بچهها تذکر دهید که توهین، گاز گرفتن، پرتاب اشیا ممنوع است؛ بنابراین با این کشتی گرفتن بدون خشونت به بچهها اعتماد به نفس و شجاعت را آموزش میدهید تا کسی جرأت اینکه بخواهد آنها را اذیت کند، نداشته باشد چرا که افراد قلدر عموما بچههای ضعیف و خجالتی را قربانی خود میکنند.»
طبق تحقیقات روانشناسی کودکانی که الگوهای خشن در منزل دارند، مثل پدر و مادر یا فیلمهای خشونت آمیز، عموما بیشتر دست به رفتارهای پرخاشگرانه در برابر دیگران میزنند. لازم هم نیست حتما والدین با خود کودک پرخاش کنند تا او یاد بگیرد، همین که چنین رفتاری را بچهها با چشمان خود مشاهده کنند، الگوی خود قرار میدهند.
*تعامل مناسب همسالان با هم
نکته دیگر آموزشی این است که والدین باید به بچه هایشان یاد دهند با همسن و سالهای خود بازی کنند، چرا که بازی بچهها با سنین بزرگتر از خود باعث میشود که برخی اوقات آنها به خاطر ضعفی که در برابر دیگران دارند، قربانی اهانت یا کتک خوردن از آنها شوند و به تدریج اعتماد به نفسشان کاهش پیدا کند و به تدریج حتی با هم سن و سالهای خودش هم نتواند ارتباط برقرار کند چرا که حس میکند نمیتواند از خودش دفاع کند.
بشول همچنین میگوید: «مادرها باید بدانند که بچههایشان زیاد به آنها وابسته نباشند و از دو ـ سه سالگی استقلال را به آنها آموزش دهند تا بتوانند از خودشان دفاع کنند. این هم با ارتباط و تعامل بچهها با هم فراهم میشود. برخی آموزشهای غلط به بچهها مثل اینکه «ولش کن با بچهها بازی نکن»، «بیا خودم باهات بازی میکنم، کنار خودم باش» و عبارتهایی از این دست باعث کاهش اعتماد به نفس بچهها در تعامل با دیگران میشود. والدین تنها زمانی که احساس کردند ارتباط یک بچه خاص با فرزندشان نادرست است و باعث آزارش میشود، نباید اجازه دهند این فرد در تعامل با فرزندشان قرار بگیرد.
سایر روشهای آموزشی شامل آموزش کنترل احساسات در زمانهای بحرانی به بچه ها، افزایش عزت نفس در تعامل با سایرین، تشکیل گروه همسالان با یکدیگر برای مقابله با گروههای قلدری در مدرسه، پارک یا هر جای دیگر، افزایش سرسختی در برابر زورگویی دیگران، وقت گذراندن والدین با بچهها و تعامل مناسب با همدیگر، آموزش مهارت نه گفتن در برخی موقعیتها و آموزش قاطع بودن و صدای رسانه و محکم داشتن بدون پرخاشگری است اگر با همه اینها احساس میکنید فرزندتان نمیتواند از خودش به طور مناسب دفاع کند، فرستادن او به کلاسهای آموزش دفاع شخصی میتواند اثر مثبت داشته باشد هم اعتماد به نفسش را بالا میبرد و روشهای صحیح دفاع از خود را آموزش میبینید.»
آن روز که دخترم از پسر همسایه کتک خورد در مسیر بازگشت به خانه فکر میکردم که بچهها در حین بازی ممکن است رفتارهای خشن از خود نشان دهند، همدیگر را کتک بزنند، گاز بگیرند یا هول دهند، اما رفتار والدین در این میان خیلی مهم است که آنها دفاع از خود را چطور آموزش ببینند، به روش صحیح یا روش مقابله به مثل! به عقیده من اگر والدینی به بچههایشان آموزش دهند که دیگران را برای دفاع از خود کتک بزنند، بچهها هم یاد میگیرند و این کتک زدن را حق مسلم خود میدانند، در حالیکه چنین چیزی جزو حقوق هیچ فردی محسوب نمیشود و این رفتار تا بزرگسالی با افراد باقی خواهد ماند. بعدها این بچه ممکن است به زیر دستان خود هم زور بگوید و رفتار مناسبی با همسر خود نداشته باشد.
طبق گفته روان شناسان، روشهای زیادی وجود دارد که کمک میکند بچهها بتوانند در برابر تحقیر، طعنه، زورگویی یا مقابله، حق خود را مطالبه کنند که والدین باید به بچههایشان آموزش دهند تا بچهها آمادگی انجام آن را در زمان لزوم داشته باشند.
منبع: فارس
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردیمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: فرزند پروری سبک زندگی او بگویید دفاع از خود اعتماد به نفس مقابله به مثل آموزش دهید بچه هایشان بچه ها بچه ها بچه ها سه سالگی کتک بزند
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۹۵۹۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روحانی: برجام بازدارندگیمان را افزایش داد | امروز دعوا بر سر ساخت مسجد است | ساکت ننشینیم، مردم را به پشتیبانی از نظام تشویق کنیم | مگر در انقلاب با زور مردم را باحجاب کردیم؟
حسن روحانی رمز توفیق برجام را حمایت ۸۰ درصدی مردم از آن عنوان کرد و گفت: تکیهگاه ما در مذاکرات برجام مردم بودند. در تمام نظرسنجیها حتی نظرسنجیهایی که مخالفین دولت انجام دادند، نشان میداد ۸۰ درصد مردم موافق مذاکرات برجام بودند. چون اکثریت مردم پشتوانه برجام بودند، این قانون به تصویب رسید وگرنه نمیگذاشتند برجام تحقق پیدا کند.
حجتالاسلام و المسلمین حسن روحانی در جلسه دورهای خود با وزیران و معاونان رئیسجمهور در دولتهای یازدهم و دوازدهم که دیروز برگزار شد، با تبریک روز کارگر و معلم به این دو قشر مهم جامعه، راهحل مشکلات کشور را مشارکت مردم در همه زمینهها عنوان کرد و گفت: وقتی در مسائل اجتماعی و فرهنگی به نظر مردم اعتنا نمیکنیم، آنها در مسائل اقتصادی و سیاسی حامی ما نخواهند بود. باید مشارکت واقعی در همه زمینهها داشته باشیم. مگر قدرتی غیر از مردم داریم؟
بنا به روایت سایت حسن روحانی، رئیس جمهوری سابق کشورمان، با اشاره به روزهای سخت کشور در ۴۵ سال گذشته، از جنگ تحمیلی هشت ساله تا تحریمهای هستهای، اظهار داشت: در روزهای سخت، عمده توان ما برای عبور از مشکلات متکی به حضور مردم بود. مردم با حاکمیت همفکری و همکاری و کمک میکردند یا خواست حاکمیت را قبول میکردند. در جنگ ۸ ساله اگر مردم نمیآمدند و اگر بسیج نبود، ما توان آن را نداشتیم در برابر عراق بجنگیم. اگر صنایع وارد نمیشدند ما گلوله توپ و خمپاره نداشتیم. فقط با نیروی مسلح، ارتش و سپاه و ژاندارمری مشکلات حل نمیشد.
رئیس دولت تدبیر و امید با تأکید بر اینکه اگر مردم از حکومت فاصله گرفتند، اداره جامعه سخت خواهد بود، افزود: ما در دولت دوازدهم با مشکلات ویژهای روبهرو بودیم. گویا داعش و ترامپ و کرونا کافی نبود که اقداماتی هم در داخل شد تا دولت را زمین بزنند. در طول ۴ سال دولت دوازدهم به مردم گفتند اگر ما بیاییم مسائل شما را در کوتاهمدت حل میکنیم. در اقتصاد و سیاست و سیاست خارجی به مردم قول دادند، گفتند برجام دولت قوی میخواهد. اما ضربه کاری میزان مشارکت در انتخابات ۱۴۰۰ پس از انتخابات کمرمق مجلس در سال ۱۳۹۸ بود. وقتی مردم کنار زده میشوند و در امور کشور مشارکت ندارند، چطور میخواهند مشکلات را حل کنند؟
او رمز توفیق برجام را حمایت ۸۰ درصدی مردم از آن عنوان کرد و گفت: تکیهگاه ما در مذاکرات برجام مردم بودند. در تمام نظرسنجیها حتی نظرسنجیهایی که مخالفین دولت انجام دادند، نشان میداد ۸۰ درصد مردم موافق مذاکرات برجام بودند. چون اکثریت مردم پشتوانه برجام بودند، این قانون به تصویب رسید وگرنه نمیگذاشتند برجام تحقق پیدا کند. وقتی ۷۳ درصد مردم در انتخابات حضور پیدا کردند معلوم است از دولت منتخب حمایت میکنند، وقتی مشارکت زیر ۵۰ درصد شد، مشخص است چه مشکلاتی پیدا میکنیم؟ روزی در منطقه افتخار میکردیم انتخاباتی با ۸۰ و ۸۴ درصد مشارکت برگزار میکنیم، حالا باید حسرت انتخابات کشورهای همسایه را بخوریم.
رئیسجمهور ایران در دولتهای یازدهم و دوازدهم با یادآوری وعدههای مسئولان فعلی به مردم برای حل مشکلات اقتصادی و مقابله با فساد و راهاندازی سریع همه کارگاههای تعطیلشده اظهار داشت: امروز حتماً آن شرایط ویژه وجود ندارد؛ شرایط فروش نفت هم خیلی فرق کرده است. آنها مدعی بودند همه با هم و یکدست هستند، به همدیگر کمک میکنند تا مشکلات حل شود. گفتند اینها بلد نیستند بورس را اداره کنند، ما میآییم اداره میکنیم. در این ۳۰ ماه دولت سیزدهم، ارزش بورس ۴۶ میلیارد دلار تنزل پیدا کرده درحالیکه در ۳۰ ماهه اول دولت یازدهم، ۸٫۵ میلیارد دلار رشد داشت. در ۳۲ ماه دولت یازدهم، قیمت سکه ۱۱ درصد تنزل کرد، نرخ دلار هم در طول ۳ سال اول دولت یازدهم فقط ۹٫۸ درصد افزایش پیدا کرد. در سه سال اول دولت یازدهم رشد پایه پولی ۵۲ درصد بود اما در این ۳۰ ماه اخیر، ۱۰۰ درصد شده است. تورم ۴۳ درصدی در مرداد ۹۲، در انتهای سال ۹۴ به ۸ درصد رسید و تا فصل اول سال ۹۷ هم تکرقمی ماند. بدانید که در تاریخ ایران فقط یک بار تورم ۴۰ درصدی در سه سال پشت سر هم را تجربه کردیم؛ آن هم زمان جنگ جهانی دوم از سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۲ بود. شاید سالهایی تورم ۴۰ تا ۴۹ درصد هم تجربه کردیم اما اینکه سه سال متوالی از ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ تورم بالای ۴۰ درصدی باشد را هرگز در ۸۰ سال اخیر تجربه نکرده بودیم.
روحانی دلیل بهبود شرایط اقتصادی در دولت یازدهم را امیدواری مردم و حمایت آنها از حاکمیت و دولت دانست و افزود: در آن دوره انقلاب دیجیتال تحقق پیدا کرد. استارتآپها در آن ایام شتاب گرفتند. توسعه پهنای باند در فضای مجازی باعث شد مردم راحت شوند و بسیاری از مشاغل در آن بستر شکل بگیرد. امروز فضای مجازی چگونه است؟ در سالی که مقام معظم رهبری به عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری کردند، برخی سکوهای اقتصاد دیجیتال را میخواهند حاکمیتی کنند. بخش خصوصی را قبلاً خصولتی میکردند، الان خصومتی میکنند.
رئیس دولت تدبیر و امید ادامه داد: وقتی در توزیع قدرت مردم را مشارکت نمیدهیم، آنها در اقتصاد هم مشارکت نخواهند کرد. وقتی در مسائل اجتماعی و فرهنگی به نظر مردم اعتنا نمیکنیم، آنها در مسائل اقتصادی و سیاسی حامی ما نخواهند بود. باید مشارکت واقعی در همه زمینهها داشته باشیم. مگر قدرتی غیر از مردم داریم؟ توان هستهای و موشکی جای خود، اتفاقاً رشد اصلی توان هستهای و موشکی در دولت تدبیر و امید رخ داد. مشکل ما ایرانهراسی و کاهش قدرت بازدارندگی با قطعنامههای فصل هفتمی شورای امنیت بود که با حمایت جهانی از پیشنهاد جهان عاری از خشونت و افراطیگری از سوی ایران و برجام این فضا تغییر کرد. وقتی برجام امضا شد، اولین افرادی که به من تبریک گفتند دوستان منطقهای ما؛ عراق و سوریه و جهاد اسلامی بودند. برجام بازدارندگی ایران را افزایش داد. در آن شرایط که مردم با ما بودند توانستیم مشکلات را حل کنیم و به سمت توسعه و پیشرفت برویم.
هفتمین رئیسجمهور ایران، غفلت از امر توسعه کشور را نگرانکننده دانست و گفت: کشورهای اطراف ما در منطقه به فکر توسعه همهجانبه هستند اما متأسفانه عدهای در داخل فقط به فکر حفظ قدرت یک جناح اقلیت هستند و حتی به فکر حفظ نظام و کشور هم نیستند. کشور بدون توسعه حفظ نمیشود. توسعه هم بدون مشارکت مردم، ورود سرمایه خارجی به داخل و رابطه درست با دنیا امکانپذیر نیست. الان طرحهای عمرانی مهمی که در دوره ما ۶۰ تا ۹۰ درصد پیشرفت داشته را هم دنبال نمیکنند؛ فقط برخی مواردی که ما بیش از ۹۰ درصد پیش برده بودیم را به صورت محدود تکمیل میکنند.
روحانی خواستار حفظ کرامت مردم در عرصه اجتماعی در کنار حل مشکلات معیشتی آنها شد و گفت: دو نمونه اصلی حکومت اسلامی، حکومت پیامبر عظیمالشان اسلام(ص) و مولا امیرالمؤمنین(ع) است؛ باید ببینیم در امر به معروف و نهی از منکر سیره آن بزرگان چه بود؟ قرآن در بحث حجاب از نگاه افراد شروع میکند. امیرالمؤمنین نه تنها زن بیحجابی که از کنار جمع یارانش عبور کرد را تنبیه نکرد بلکه به دیگران گفت چرا به او نگاه میکنند؟ باید بررسی کرد که دستگاههای فرهنگی و صداوسیما در طول ۴۵ سال گذشته توانستند دینداری مردم را بیشتر کنند؟ واقعاً کار پلیس اینگونه نهی از منکر است و تعلیم این کار را دیدهاند؟ امروز سر ساخت مسجد دعوا میکنند درحالیکه اول باید نمازخوان تربیت کرد، اگر نمازخوان بیشتر شد، آنها خودشان مسجد درست میکنند. در مقولات اجتماعی کرامت و حیثیت مردم را باید حفظ کنیم. مگر در انقلاب کسی را به زور باحجاب کردیم؟ وقتی انقلاب شد بسیاری از زنان باحجاب شدند و حتی چادر به سر کردند.
او در پایان از انتشار پاسخ خود به نامه شورای نگهبان برای ردصلاحیت در انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در آیندهای نزدیک خبر داد و تصریح کرد: من به ایرادات شورای نگهبان پاسخ خواهم داد تا مردم از سطح درک اعضای این شورا از مسائل حیاتی کشور مطلع شوند. موارد ردصلاحیت یکی ادعای اهانت به قوه قضائیه و شورای نگهبان است و دیگری عدم ایستادگی در برابر غرب و اشکال در اجرای برجام و… این پاسخ هم به این دلیل است که باور دارم جایگاه شورای نگهبان مقدس است و این شورا شکل گرفته تا مردم اطمینان حاصل کنند قوانین تدوینشده خلاف موازین اسلامی و قانون اساسی نیست. اگر داوری شورای نگهبان مورد تردید قرار بگیرد، به جمهوریت و اسلامیت ما ضربه وارد خواهد شد. مجلس اقلیت، دولت اقلیت و خبرگان اقلیت به نفع کشور و نظام نیست. به همین جهت باید احساس مسئولیت کنیم، ساکت ننشینیم و مردم را به مشارکت در همه امور و پشتیبانی از نظام و کشور تشویق کنیم.